Huidkanker is, met afstand, de meest voorkomende vorm van kanker in Nederland (jaarlijks 50.000 gevallen). Dit type kanker is grotendeels gerelateerd aan ons eigen gedrag en ontstaat dus vooral door (al dan niet bewuste) blootstelling aan uv-straling van de zon. Dit betekent ook dat dit type kanker grotendeels vermijdbaar is en voorkomen kan worden door te investeren in primaire preventie. Van groot belang is het bevorderen van zonbescherming bij een viertal hoog risico doelgroepen: (ouders/verzorgers van) kinderen tot 18 jaar, jongeren, buitensporters en buitenwerkers.


Enerzijds dient dit te gebeuren door middel van het stimuleren van individueel zonbeschermingsgedrag (weren, kleren, smeren) van de doelgroep door de ontwikkeling van jaarlijkse (massa-mediale) campagnes. Anderzijds is het van belang aandacht te besteden aan de ontwikkeling en implementatie van maatregelen in de fysieke, sociale, politieke en economische omgeving die gezond gedrag faciliteren, zoals het zorgdragen voor optimale (groene) schaduwcreatie op recreatieplekken, of het beschikbaar stellen van beschermingsmiddelen.

Binnen onze vakgroep lopen momenteel verschillende projecten en samenwerkingen rondom dit thema:

  1. We zijn nauw betrokken bij verschillende consortia, zoals het Zonkracht Actieplatform (klik hier voor meer informatie) en de Stuurgroep Huidkankerzorg Nederland (klik hier voor meer informatie), waar we samenwerken rondom dit belangrijke thema met allerlei relevante partners.
  2. Een nieuw onderzoeksproject richt zich op de (theoretische en empirische ondersteuning bij de) ontwikkeling en evaluatie van campagnes om individueel beschermingsgedrag te bevorderen. Deze campagnes zullen vanaf 2023 jaarlijks ontwikkeld worden onder leiding van het Huidfonds. Naast de evaluatie van de campagnes wordt er ook aanvullend onderzoek gedaan naar het zonbeschermingsgedrag van de verschillende doelgroepen in meer detail om effectieve (omgevings)interventies te ontwikkelen.
  3. We voeren op dit moment ook onderzoek uit naar het gebruik van zogenaamde UV-smeerpalen. Dit zijn zonnebrandcrème dispensers die op openbare plekken staan, waar mensen gratis zonnebrandcrème kunnen krijgen. Momenteel vindt dit onderzoek al plaats in het MUMC+ en starten we dit onderzoek op in het VieCuri in Venlo. Middels dit onderzoek proberen we te achterhalen of mensen gebruik maken van deze gratis crème (of niet) en wat de motieven hiervoor zijn. Daarnaast spreken we ook met betrokkenen uit het ziekenhuis om te achterhalen welke factoren van invloed zijn (positief en negatief) op de langdurige implementatie van deze initiatieven. In de toekomst zijn we voornemens om deze lijn van onderzoek verder uit te breiden – bijvoorbeeld naar recreatieve plekken.

 

De betrokken onderzoekers bij dit project zijn:

Dr. Liesbeth van Osch, Prof. Dr. Rik Crutzen en Dr. Francine Schneider. Zij zijn allemaal werkzaam bij de Vakgroep Gezondheidsbevordering en het Care and Public Health Research Institute (CAPHRI) van de Universiteit Maastricht.